Zarządzenie Nr 3/2024
Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Korytnicy
z dnia 15 lipca 2024 r.
w sprawie wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Korytnicy
Na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 2 i art. 22 b i art. 22 c ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (Dz. U. z 2024 r. poz. 560) zarządzam, co następuje:
§1
Wprowadzam Standardy Ochrony Małoletnich w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Korytnicy, stanowiące Załącznik do niniejszego Zarządzenia.
§2
Każdy pracownik i współpracownik jest zobowiązany do zapoznania się z treścią Standardów Ochrony Małoletnich w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Korytnicy.
§3
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.
Załącznik do Zarządzenia Nr 3/2024
Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Korytnicy z dnia 15 lipca 2024 r.
Standardy Ochrony Małoletnich
w Gminnym Ośrodku Pomocy
Społecznej w Korytnicy
Preambuła i założenia
Działanie dla zapewnienia dobrostanu Małoletniego stanowi podstawowy wyznacznik dla Pracowników Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Korytnicy. W tym celu kadra traktuje wszystkich Małoletnich z szacunkiem, a stosowanie jakiejkolwiek formy przemocy jest wykluczone.
Kadra Ośrodka podejmuje działania w interesie Małoletnich, stosując przepisy obowiązującego prawa, przepisy wewnętrzne oraz zasady współżycia społecznego.
W opracowaniu i stosowaniu niniejszych „Standardów ochrony małoletnich”, zwanych dalej Standardami kierowano się poniższymi założeniami:
· W Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Korytnicy zwanym dalej Ośrodkiem lub GOPS nie świadczą pracy osoby mogące zagrażać bezpieczeństwu małoletnich,
· Działania podejmowane w Ośrodku nie mogą naruszać przepisów prawa określonych w Statucie, praw dziecka, praw człowieka ani innych przepisów powszechnie obowiązującego prawa, w tym bezpieczeństwa danych osobowych,
· Kadra GOPS potrafi prawidłowo zdiagnozować symptomy krzywdzenia małoletniego oraz podejmować interwencje w przypadku podejrzenia, że małoletni doznaje przemocy rówieśniczej lub przemocy domowej,
· Małoletni podopieczni znają swoje prawa i wiedzą, do kogo zwracać się o pomoc w sytuacjach dla nich trudnych i czynią w ten sposób,
· Procedury przewidziane na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia Małoletnich są opracowane w sposób zapewniający im skuteczną ochronę,
· Interwencje podejmowane w ramach ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem są dokumentowane oraz monitorowane i poddawane okresowej weryfikacji przy udziale wszystkich zainteresowanych podmiotów.
ROZDZIAŁ I
GŁÓWNE POJĘCIA I RAMY PRAWNE
§ 1
1. Ilekroć w niniejszym dokumencie Standardów Ochrony Małoletnich, zwanych dalej Standardami jest mowa o:
1) Kierowniku– należy przez to rozumieć Kierownika GOPS,
2) Ośrodku lub GOPS należy przez to rozumieć Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Korytnicy,
3) Pracowniku – należy przez to rozumieć osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę w GOPS,
4) Współpracowniku - należy przez to rozumieć osobę wykonującą zadania powierzone przez GOPS na podstawie umowy cywilnoprawnej, jak również wolontariusza, stażystę lub praktykanta,
5) osobie odpowiedzialnej za Standardy Ochrony Małoletnich – należy przez to rozumieć wyznaczonego przez Kierownika pracownika sprawującego nadzór nad realizacja niniejszych Standardów,
6) Personelu - należy przez to rozumieć łącznie Pracowników i Współpracowników wykonujących zadania w Ośrodku,
7) Małoletnim – należy przez to rozumieć osobę poniżej 18 roku życia,
8) Rodzicu - należy przez to rozumieć również opiekuna prawnego oraz osobę/organ sprawujące pieczę zastępczą nad Małoletnim,
9) Dane osobowe Małoletniego – należy przez to rozumieć wszelkie informacje umożliwiające identyfikację Małoletniego zgodnie z zasadami RODO,
10) Przemocy domowej – należy przez to rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, a także innych osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą,
11) Krzywdzeniu Małoletniego – należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę Małoletniego przez jakąkolwiek osobę, w tym Pracownika i Współpracownika lub zagrożenie dobra małoletniego, w tym jego zaniedbywanie. Krzywdzeniem jest:
a) przemoc fizyczna – jest to celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała; skutkiem przemocy fizycznej mogą być m. in. złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne; przemoc fizyczna powoduje lub może spowodować utratę zdrowia bądź też zagrażać życiu,
b) przemoc emocjonalna – to powtarzające się poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie małoletniego, nieustanna krytyka, wciąganie małoletniego w konflikt osób dorosłych manipulowanie nim, brak odpowiedniego wsparcia, stawianie małoletniemu wymagań i oczekiwań, którym nie jest on w stanie sprostać,
c) przemoc seksualna – to angażowanie Małoletniego w aktywność seksualną przez osobę dorosłą, wykorzystywanie seksualne odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. współżycie z Małoletnim, inne czynności seksualne) oraz zachowania bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie Małoletniemu materiałów pornograficznych, podglądanie, ekshibicjonizm),
d) przemoc ekonomiczna – to niezapewnianie odpowiednich warunków do rozwoju Małoletniego, m.in. odpowiedniego odżywiania, ubrania, potrzeb edukacyjnych czy schronienia, w ramach środków dostępnych Rodzicom; jest to jedna z form zaniedbania,
e) zaniedbywanie – to niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych i emocjonalnych Małoletniego przez Rodzica, niezapewnienie mu odpowiedniego jedzenia, ubrań, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa, braku dozoru nad wypełnianiem obowiązku szkolnego.
2. Niniejsze Standardy opracowano i wdrożono na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 2 i art. 22b-22c Ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich.
3. Niniejsze Standardy należy stosować z uwzględnieniem w szczególności następujących aktów prawnych:
1) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.
2) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r.
w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE.
3) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej.
4) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2023 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”.
5) Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
6) Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
7) Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
8) Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji.
9) Ustawa z dnia 25 lutego1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy.
10) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodek Karny.
11) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego.
12) Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego.
13) Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego.
14) Konwencja o prawach dziecka.
15) Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych.
16) Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.
ROZDZIAŁ II
ZASADY REKRUTACJI PERSONELU
§ 2
1. GOPS prowadzi weryfikację kwalifikacji i nastawienia do osób małoletnich ze strony kandydata na stanowisko związane w szczególności z: wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem i opieką nad osobami małoletnimi na:
1) pracownika,
2) współpracownika na podstawie umowy cywilnoprawnej,
3) wolontariusza, stażysty, praktykanta.
2. Ośrodek przestrzega zasad rekrutacji obowiązujących zgodnie z Ustawą z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, w tym:
1) przed zawarciem umowy sprawdza kandydata w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym (rejestr z dostępem ograniczonym). Sprawdzenie w rejestrze sprawców dokumentuje się wydrukiem informacji zwrotnej wygenerowanej z Rejestru. Figurowanie w Rejestrze wyklucza możliwość zatrudnienia kandydata. Zakres danych wymaganych od kandydata na stanowiska wymienione w §2 ust. 1 niezbędnych do sprawdzenia w Rejestrze stanowi Załącznik nr 1 do niniejszych Standardów,
2) pracodawca jest zobowiązany wymagać od Pracownika lub Współpracownika przed dopuszczeniem do wykonywania czynności z Małoletnimi w Ośrodku, zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności,
3) kandydat składa oświadczenia o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnych i korzystaniu z praw publicznych, o niekaralności oraz o toczących się postępowaniach przygotowawczych, sądowych i dyscyplinarnych.
3. Jeżeli kandydat posiada obywatelstwo inne niż polskie przedkłada pracodawcy:
1) informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, bądź informację z rejestru karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla w/w celów,
2) pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenie o państwie/ach zamieszkiwania w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczypospolita Polska i państwo obywatelstwa,
3) jeżeli mieszkał w innych państwach w ciągu 20 lat niż Rzeczypospolita Polska i państwo obywatelstwa, informację z rejestrów karnych tych państw uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi.
3. Dopuszczalne jest przedłożenie przez kandydata, pod rygorem odpowiedzialności karnej oświadczenia, że prawo danego państwa nie przewiduje wydawania informacji o niekaralności lub nie prowadzi rejestru karnego oraz oświadczenia, że nie był w tym państwie prawomocnie skazany.
4. Oświadczenia, wydruki z rejestrów i zaświadczenia z KRK dołączane są do części A akt osobowych Pracownika lub do dokumentacji Współpracownika.
ROZDZIAŁ III
ZASADY ZAPEWNIAJĄCE BEZPIECZNIE RELACJE
POMIĘDZY MAŁOLETNIM A PERSONELEM
§ 3
1. Do podstawowych standardów zapewniających bezpieczne relacje Personelu z Małoletnimi należą:
1) dbałość o bezpieczne relacje między Małoletnim a Personelem,
2) podejmowanie interwencji w razie podejrzenia krzywdzenia Małoletniego,
3) składanie zawiadomień o przestępstwach na szkodę Małoletniego,
4) monitorowanie stosowania Standardów, przegląd i aktualizacja Standardów,
5) przygotowanie Personelu do stosowania Standardów,
6) zapewnienie dostępu do treści Standardów Personelowi, Rodzicom i Małoletnim,
7) nielekceważenie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających Małoletniemu,
8) uwzględnienie w stosowaniu Standardów sytuacji dzieci niepełnosprawnych i ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
2. Do szczegółowych standardów zapewniających bezpieczne relacje Personelu z Małoletnimi należą:
1) traktowanie Małoletniego przez Personel z szacunkiem, cierpliwością, życzliwością, wyrozumiałością i godnością, a zarazem ze stanowczością i konsekwencją w zakresie przestrzegania obowiązujących w Ośrodku i społeczeństwie zasad postępowania, norm moralnych oraz przepisów prawa,
2) niestosowanie przemocy wobec Małoletniego w żadnym przypadku,
3) niepozostawianie Małoletniemu nieograniczonej wolności, wyznaczanie jasnych granic w postępowaniu wraz ze sprawiedliwym egzekwowaniem następstw za ich przekroczenie,
4) utrzymywanie adekwatnej do sytuacji relacji z Małoletnim, w tym każdorazowe, wnikliwe rozważenie, czy działanie członka Personelu wobec Małoletniego jest stosowne do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe względem innych Małoletnich,
5) dostosowywanie wymagań do indywidualnych potrzeb rozwojowych i możliwości psychofizycznych Małoletnich, w tym uwzględniając wymogi w pracy z Małoletnim wysoce uzdolnionym, ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi lub niepełnosprawnym,
6) niestosowanie praktyk w celu zawstydzenia Małoletniego, lekceważenia lub upokorzenia,
7) niefaworyzowanie żadnego z Małoletnich przez Personel, kierowanie się obiektywizmem, bezinteresownością i szacunkiem w traktowaniu i ocenie każdego Małoletniego, niezależnie od ich płci, wieku, wyznania, pochodzenia narodowego lub etnicznego, specjalnych potrzeb edukacyjnych czy niepełnosprawność,
8) zachowanie przez Personel w poufności informacji uzyskanych w związku z pełnioną funkcją lub wykonywaną pracą, które dotyczą Małoletnich,
9) używanie danych osobowych Małoletniego, w tym jego wizerunku, wyłącznie za zgodą Rodzica, o ile przepisy szczególne nie przewidują inaczej,
10) nieujawnianie informacji o Małoletnim osobom do tego nieuprawnionym,
11) pobudzanie rozwoju samodzielnego myślenia i empatii Małoletnich, a także poczucia odpowiedzialności za własne zachowania i ponoszenia konsekwencji dokonanych wyborów,
12) wspieranie Rodziców w procesie wychowania Małoletniego,
13) wpajanie Małoletnim zasad kultury osobistej oraz wpływ na kształtowanie aprobowanych społecznie postaw,
14) reagowanie na zachowanie Małoletniego w sposób adekwatny do okoliczności i jego możliwości psychofizycznych, w tym dostosowanie formy komunikacji do Małoletniego ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi lub z niepełnosprawnością,
3. Personel w ramach wykonywanych obowiązków zwraca uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia Małoletniego, monitoruje sytuację i dobrostan Małoletniego oraz działa wyłącznie w ramach obowiązującego prawa powszechnego, przepisów wewnętrznych Ośrodka, w tym niniejszych Standardów oraz swoich uprawnień i kompetencji.
§ 4
Personelowi bezwzględnie zabrania się w szczególności:
1) nawiązywać z Małoletnimi jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych, ani składać mu propozycji lub kierowania wobec niego komentarzy o takim charakterze,
2) udostępniać Małoletnim treści erotycznych i pornograficznych,
3) proponować i udostępniać Małoletnim napoje alkoholowe, energetyki, wyroby tytoniowe, narkotyki, tzw. dopalacze, ani innego rodzaju używki,
4) nocować w jednym łóżku, śpiworze lub pokoju z Małoletnim podczas wycieczek, kolonii lub innych grupowych wyjazdów.
§ 5
1. Fizyczny kontakt przedstawiciela Personelu z Małoletnim jest dopuszczalny wyłącznie jako reakcja na realne potrzeby Małoletniego w danym momencie, uwzględniając przy tym jego wiek, płeć, kontekst kulturowy i sytuacyjny oraz wymogi związane z pracą z Małoletnim o specjalnych potrzebach edukacyjnych lub z niepełnosprawnością.
2. Kontakt fizyczny przedstawiciela Personelu z Małoletnim nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, ani wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją dla Małoletniego lub wynikać z relacji władzy.
3. Kontakt fizyczny Personelu z Małoletnim może być uzasadniony w szczególności w razie,
gdy wymagane jest:
1) udzielenie Małoletniemu pierwszej pomocy przedmedycznej,
2) udzielenie pomocy Małoletniemu z niepełnosprawnością, np. w czynnościach higienicznych lub poruszaniu się,
3) rozdzielenie bijących się Małoletnich.
§ 6
1. Kontakt pomiędzy Personelem a Małoletnim poza godzinami pracy jest zabroniony, z zastrzeżeniem ust. 2 - 4. W szczególności nie wolno członkom Personelu zapraszać, ani przyjmować Małoletnich lub ich Rodziców do swojego miejsca zamieszkania.
2. W razie gdy zachodzi konieczność kontaktu z Małoletnim lub jego Rodzicem poza godzinami pracy, dozwolone jest używanie tylko służbowego telefonu, służbowego adresu e-mail lub służbowego komunikatora, chyba że kontakt osobisty jest niezbędny, z uwagi na indywidualne okoliczności.
3. W sytuacji, gdy poza godzinami pracy niezbędny jest kontakt osobisty przedstawiciela Personelu z Małoletnim, wymagana jest obecność Rodzica.
4. W przypadku, gdy przedstawiciela Personelu łączą z Małoletnim lub jego Rodzicem relacje rodzinne lub towarzyskie, przedstawiciel Personelu jest zobowiązany do zachowania pełnej poufności, w szczególności do utrzymania w tajemnicy spraw dotyczących innych Małoletnich, Rodziców i pozostałego Personelu.
ROZDZIAŁ IV
ROZPOZNAWANIE I REAGOWANIE NA CZYNNIKI RYZYKA KRZYWDZENIA
MAŁOLETNICH
§ 7
1. Personel posiada wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwraca uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia Małoletnich, w szczególności:
1) Małoletni jest często brudny, nieprzyjemnie pachnie,
2) Małoletni kradnie jedzenie, pieniądze itp.,
3) Małoletni żebrze - jest głodny,
4) Małoletni nie otrzymuje potrzebnej mu opieki medycznej, szczepień, okularów itp.,
5) Małoletni nie ma przyborów szkolnych, odzieży i butów dostosowanych do warunków atmosferycznych,
6) Małoletni ma widoczne obrażenia ciała (siniaki, ugryzienia, rany), których pochodzenie trudno jest wyjaśnić lub obrażenia są w różnej fazie gojenia,
7) podawane przez Małoletniego wyjaśnienia dotyczące obrażeń wydają się niewiarygodne, niemożliwe, niespójne itp., małoletni często je zmienia,
8) pojawia się niechęć do zajęć ruchowych - Małoletni nadmiernie zakrywa ciało, niestosownie do sytuacji i pogody,
9) Małoletni boi się Rodzica, boi się przed powrotem do domu,.
10) Małoletni wzdryga się, kiedy podchodzi do niego osoba dorosła,
11) Małoletni cierpi na powtarzające się dolegliwości somatyczne: bóle brzucha, głowy, mdłości itp.,
12) Małoletni jest bierny, wycofany, uległy, przestraszony, depresyjny itp. lub zachowuje się agresywnie, buntuje się, samo okalecza się itp.,
13) Małoletni osiąga słabsze wyniki w nauce w stosunku do swoich możliwości,
14) Małoletni ucieka w świat wirtualny (gry komputerowe, Internet),
15) Małoletni używa środków psychoaktywnych,
16) Małoletni nadmiernie szuka kontaktu z dorosłym (tzw. „lepkość” Małoletniego),
17) w pracach artystycznych, rozmowach, zachowaniu Małoletniego zaczynają dominować elementy/motywy seksualne,
18) Małoletni jest rozbudzony seksualnie niestosownie do sytuacji i wieku,
19) Małoletni ucieka z domu,
20) nastąpiła nagła i wyraźna zmiana zachowania Małoletniego,
21) Małoletni mówi o przemocy.
2. Jeżeli z objawami u Małoletniego współwystępują określone zachowania Rodziców,
to podejrzenie, że Małoletni jest krzywdzony jest szczególnie uzasadnione. Niepokojące zachowania Rodziców to w szczególności:
1) Rodzic podaje nieprzekonujące lub sprzeczne informacje lub odmawia wyjaśnień przyczyn obrażeń ucznia,
2) Rodzic odmawia, nie utrzymuje kontaktów z osobami zainteresowanymi losem Małoletniego,
3) Rodzic mówi o Małoletnim w negatywny sposób, ciągle go obwinia, poniża, strofuje,
4) Rodzic poddaje Małoletniego surowej dyscyplinie, jest nadopiekuńczy, jest zbyt pobłażliwy lub odrzuca Małoletniego,
5) Rodzic nie interesuje się losem i problemami Małoletniego,
6) Rodzic często nie potrafi podać miejsca, w którym aktualnie przebywa Małoletni,
7) Rodzic jest apatyczny, wycofany, przejawia objawy depresji,
8) Rodzic zachowuje się agresywnie,
9) Rodzic ma zaburzony kontakt z rzeczywistością, reaguje nieadekwatnie do sytuacji, wypowiada się niespójnie,
10) Rodzic nie ma świadomości lub neguje potrzeby Małoletniego,
11) Rodzic faworyzuje jedno z rodzeństwa Małoletniego,
12) Rodzic przekracza dopuszczalne granice w kontakcie fizycznym lub werbalnym,
13) Rodzic nadużywa alkoholu, narkotyków lub innych środków odurzających.
3. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka, wskazanych w ust. 1 lub 2, Pracownicy Ośrodka podejmują rozmowę z Rodzicami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania stosownej pomocy.
ROZDZIAŁ V
ZASADY I PROCEDURA PODEJMOWANIA INTERWENCJI W SYTUACJI PODEJRZENIA KRZYWDZENIA MAŁOLETNIEGO PRZEZ PERSONEL, INNEGO MAŁOLETNIEGO, OSOBĘ TRZECIĄ LUB RODZICA
§ 8
1. Schemat podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia Małoletniego przez Personel:
1) Jeśli członek Personelu podejrzewa, że Małoletni doświadcza przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub zagrożone jest jego życie, zobowiązany jest do zapewnienia Małoletniemu bezpiecznego miejsca i odseparowania go od osoby stwarzającej zagrożenie. Personel zobowiązany jest do zawiadomienia Policji osobiście lub pod nr tel. 112 lub 997, a w przypadku podejrzenia innych przestępstw, do poinformowania Policji lub prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa. W przypadku zawiadomienia telefonicznego, członek Personelu zobowiązany jest podać swoje dane, dane Małoletniego oraz dane osoby podejrzanej o krzywdzenie Małoletniego oraz opis sytuacji z najważniejszymi faktami. W przypadku zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa zawiadomienie adresuje się do właściwych ze względu na miejsce zamieszkania Małoletniego organów, w zawiadomieniu podaje się dane jak w przypadku zawiadomienia telefonicznego.
2) Jeśli członek Personelu podejrzewa, że Małoletni doświadczył jednorazowo przemocy fizycznej lub psychicznej (np. popychanie, klapsy, poniżanie, ośmieszanie), zobowiązany jest do zadbania o bezpieczeństwo Małoletniego i odseparowania go od osoby krzywdzącej. Następnie powinien zawiadomić Kierownika, aby ten mógł zakończyć współpracę z osobą krzywdzącą.
3) Jeśli członek Personelu zauważy inne niepokojące zachowania wobec Małoletnich (np. krzyki, niestosowne komentarze) zobowiązany jest zadbać o bezpieczeństwo Małoletniego
i odseparować go od osoby podejrzanej o krzywdzenie, a następnie poinformować Kierownika, aby ten mógł przeprowadzić rozmowę dyscyplinującą, a w razie konieczności zakończyć współpracę.
2. Schemat podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia Małoletniego przez osobę nieletnią:
1) Jeśli członek Personelu podejrzewa, że Małoletni doświadcza przemocy z uszczerbkiem
na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub zagrożone jest jego życie, zobowiązany jest
do zapewnienia Małoletniemu bezpiecznego miejsca i odseparowania go od osoby stwarzającej zagrożenie. Ponadto, przeprowadza rozmowę z Rodzicem Małoletniego i Rodzicem osoby nieletniej podejrzanej o czyn zabroniony. Jednocześnie członek Personelu powiadamia Kierownika, podejmuje działania mające na celu powiadomienie sądu rodzinnego lub Policji, podając dane jak w przypadku opisanym w ust.1.
2) Jeśli członek Personelu podejrzewa, że Małoletni doświadczył jednorazowo przemocy fizycznej lub psychicznej ze strony osoby nieletniej, zobowiązany jest do zadbania o bezpieczeństwo Małoletniego i odseparowania go od osoby krzywdzącej. Ponadto przeprowadza rozmowę z Rodzicem Małoletniego i Rodzicem osoby nieletniej podejrzanej i opracowuje działania naprawcze. W przypadku braku poprawy powiadamia sąd rodzinny, wysyłając wniosek o wgląd w sytuację rodziny.
3. Schemat podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia Małoletniego przez jego Rodzica:
1) pracownik socjalny: podejmuje działania zgodnie z posiadanymi kompetencjami , w szczególności: zgodnie z ustawą z dnia 12 marca o pomocy społecznej, ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej i ustawą z dnia z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
2) pozostali pracownicy GOPS: jeśli pracownik podejrzewa, że małoletni doświadczył przemocy ze strony Rodzica, zobowiązany jest do zadbania o bezpieczeństwo małoletniego. Ponadto jeżeli występuje taka możliwość przeprowadza rozmowę z Rodzicem informując go o dostrzeżonych nieprawidłowych zachowaniach. Powiadamia Zespół Interdyscyplinarny w formie zgłoszenia o podejrzeniu stosowania przemocy lub jeżeli posiada uprawnienia na podstawie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej wszczyna procedurę Niebieskie Karty.
§ 9
1. W każdym przypadku zauważenia krzywdzenia Małoletniego należy uzupełnić Kartę Interwencji, której wzór stanowi Załącznik nr 2 do niniejszych Standardów.
2. Kartę Interwencji załącza się do dokumentacji Małoletniego. W przypadku podejrzeń wobec Pracownika, również do jego akt osobowych. W przypadku Współpracownika zawiadamia się podmiot, który skierował go do Ośrodka.
ROZDZIAŁ VI
ZASADY USTALENIA PLANU WSPARCIA MAŁOLETNIEGO PO UJAWNIENIU KRZYWDZENIA
§ 10
1. W sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu Małoletniego Personel ma obowiązek niezwłocznego poinformowania Kierownik o tym fakcie w formie ustnej, a także formie pisemnej, poprzez przedłożenie wypełnionej karty zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia/ krzywdzenia dziecka Załącznik nr 2 do niniejszych Standardów.
2. Przekazanie informacji powinno nastąpić niezwłocznie, w tym samym dniu, w którym Personel powziął podejrzenie lub informację. Jeżeli przekazanie informacji nastąpiłoby po godzinach pracy Ośrodka Personel w szczególnie uzasadnionych sytuacjach może powiadomić Policję o sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka lub o krzywdzeniu Małoletniego.
3. Kierownik Ośrodka, na podstawie uzyskanej informacji, o której mowa w ust.1 zleca pracownikowi socjalnemu nadzorującemu teren, w którym dochodzi do podejrzenia krzywdzenia małoletniego uruchomienie działań interwencyjnych i pomocowych, zgodnie ze swoimi kompetencjami i obowiązującymi przepisami prawa. Pracownik w pierwszej kolejności ustala czy zachodzą przesłanki wszczęcia procedury zapewnienia dziecku ochrony na podstawie art. 12 a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej a następnie ustala jakie podmioty i instytucje powinny zostać poinformowane o podejrzeniu krzywdzenia małoletniego. Jeżeli pracownik socjalny w ramach podejmowanych działań ustali zasadność skierowania do sądu rodzinnego wniosku, o którym mowa w art. 572 k.p.c. lub złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, Kierownik niezwłocznie kieruje taki wniosek do właściwych organów.
4. W sytuacji zagrożenia zdrowia i życia Pracownicy Ośrodka w porozumieniu z Kierownikiem ustalają priorytet podejmowanych działań, dotyczących zabezpieczenia dziecka.
5. Działania określone powyżej nie wpływają na obowiązek ewentualnego wszczęcia procedury Niebieskie Karty.
ROZDZIAŁ VII
ZASADY OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH I WIZERUNKU MAŁOLETNIEGO
§ 11
1. Dane osobowe Małoletniego podlegają ochronie na zasadach określonych w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 119, str. 1 ze zm.).
2. Personel ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza,
oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem. Naruszenie tego obowiązku może prowadzić do natychmiastowego (w tym dyscyplinarnego – w przypadku Pracowników) rozwiązania umowy.
3. Dane osobowe Małoletniego są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym
na podstawie odrębnych przepisów.
4. Wolontariusze Jednostki oraz osoby zatrudnione na krótkoterminowych umowach cywilnoprawnych mogą mieć dostęp do danych osobowych wrażliwych tylko w uzasadnionych przypadkach i pod warunkiem wydania stosownego upoważnienia lub uprzedniego zawarcia umowy powierzenia przetwarzania tych danych.
5. Personel przed podjęciem pracy lub współpracy jest obligatoryjnie zaznajamiany z przepisami o ochronie danych osobowych.
6. W Ośrodku zatrudniony jest Inspektor Danych Osobowych realizujący zadania wynikające
z przepisów prawa w tym zakresie.
§ 12
1. Personel nie udostępnia przedstawicielom mediów informacji o Małoletnim ani jego Rodzicu
oraz danych kontaktowych, chyba że Rodzic wyrazi na to uprzednio pisemną zgodę.
2. Personel nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawach Małoletniego
lub jego Rodzica, w tym kierując się nawet dobra wiarą. Obejmuje to również sytuację, w których członek Personelu jest przeświadczony, że jego wypowiedź nie jest utrwalana.
3. Personel, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może się wypowiedzieć w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie Małoletniego lub jego Rodzica, wyłącznie za uprzednim wyrażeniem pisemnej zgody przez Rodzica.
4. W celu realizacji materiału medialnego można udostępnić mediom wybrane pomieszczenia Ośrodka. Decyzję w tej sprawie podejmuje Kierownik.
§ 13
1. Personelowi nie wolno - bez pisemnej zgody Rodzica - umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku Małoletniego (w szczególności filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu) przebywającego na terenie Ośrodka, z zastrzeżeniem ust. 3.
2. W celu uzyskania zgody, o której mowa w ust. 1, członek Personelu może skontaktować się
z Rodzicem i ustalić zasady uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do Rodzica – bez uprzedniej wiedzy i zgody tego Rodzica.
3. Jeżeli wizerunek Małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda Rodzica na utrwalanie wizerunku Małoletniego nie jest wymagana.
4. Upublicznienie przez członka Personelu wizerunku Małoletniego utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody Rodzica.
5. Pisemna zgoda, o której mowa w ust. 4, powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany.
ROZDZIAŁ VIII
PROCEDURA I OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA SKŁADANIE ZAWIADOMIEŃ O PODEJRZENIU POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA NA SZKODĘ MAŁOLETNIEGO, ZAWIADAMIANIE SĄDU OPIEKUŃCZEGO ORAZ ZA WSZCZYNANIE PROCEDURY „NIEBIESKIE KARTY”
§ 14
Ośrodek, w szczególności Dział Pomoc Społeczna realizuje zadania wynikające z procedury „Niebieskie Karty” zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa.
ROZDZIAŁ IX
ZAKRES KOMPETENCJI OSOBY ODPOWIEDZIALNEJ ZA PRZYGOTOWANIE PERSONELU DO STOSOWANIA STANDARDÓW OCHRONY MAŁOLETNICH.
ZASADY PRZYGOTOWANIA PERSONELU DO STOSOWANIA STANDARDÓW ORAZ SPOSÓB DOKUMENTOWANIA TEJ CZYNNOŚCI
§15
1. Kierownik wyznacza osoby odpowiedzialne za wdrożenie i monitorowanie stosowania postanowień niniejszych Standardów, reagowanie na sygnały ich naruszenia, ewaluowanie i modyfikowanie postanowień Standardów i prowadzenie rejestru interwencji i zgłoszeń.
2. Niniejsze standardy podlegają weryfikacji nie rzadziej niż raz na dwa lata pod względem zgodności z obowiązującymi przepisami prawa oraz ocenie ich merytorycznej przydatności Załącznik nr 3 do niniejszych Standardów.
3. Weryfikacja, o której mowa w ust. 2 dokonywana jest przez Kierownika lub osobę przez niego wyznaczoną.
4. W wyniku weryfikacji, o której mowa w ust. 2 sporządzany jest raport ewaluacyjny, w którym wskazane są ewentualne sugestie i kierunki aktualizacji standardów.
5. W razie potrzeby opracowuje się zmiany w obowiązujących Standardach.
6. Każdy Pracownik ma obowiązek zapoznać się ze Standardami. Fakt zapoznania się i przyjęcia do
stosowania potwierdza podpisem na stosownym oświadczeniu, którego wzór stanowi Załącznik nr 4
do niniejszych Standardów. Oświadczenie jest dołączane do akt osobowych Pracownika lub do
dokumentacji Współpracownika.
ROZDZIAŁ X
ZASADY PRZEGLĄDU I AKTUALIZACJI STANDARDU OCHRONY MAŁOLETNICH
§ 16
1. Aktualizowanie Standardów odbywa się w razie uzasadnionego sygnału takiej potrzeby zgłoszonego przez Kierownika, Pracownika, Współpracownika, Małoletnich lub Rodziców, jednak nie rzadziej niż raz na 2 lata.
2. Monitorowanie przestrzegania Standardów odbywa się na bieżąco przez Kierownika, Pracowników oraz Współpracowników, w szczególności z wykorzystaniem obserwacji, badań ankietowych i podczas szkoleń z zakresu ochrony Małoletnich.
3. Kierownik we współpracy z Pracownikami ustala:
1) sposoby i terminy przeprowadzenia przeglądu oraz aktualizacji Standardów,
2) sposób opracowania i wykorzystania wniosków z przeprowadzonej diagnozy stosowania Standardów.
4. W ramach przeprowadzanej diagnozy należy uwzględnić w szczególności:
1) znajomość i stosowanie Standardów przez społeczność Ośrodka,
2) liczbę i charakter występowania zdarzeń podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia Małoletnich,
3) skuteczność stosowanych procedur,
4) charakter i przebieg interwencji,
5) zgłoszone propozycje zmian Standardów,
6) zmiany prawne i organizacyjne dotyczące pracy Ośrodka.
5. Zmodyfikowane Standardy zostają opublikowane na stronie internetowej Ośrodka, tablicy ogłoszeń w siedzibie Ośrodka oraz przedstawione Personelowi, Małoletnim i Rodzicom, zgodnie z zasadami określonymi w Rozdziale XI.
ROZDZIAŁ XI
ZASADY UDOSTĘPNIANIA RODZICOM I MAŁOLETNIM STANDARDÓW DO
ZAPOZNANIA SIĘ Z NIMI I ICH STOSOWANIA
§ 17
1. Niniejsze Standardy podlegają opublikowaniu na stronie internetowej GOPS oraz są wywieszone w widocznym miejscu w siedzibie Ośrodka.
2. Niezależnie od publikacji standardów w formie określonej w ust. 1., Personel realizujący usługi względem małoletniego przekazuje do zapoznania się wersje zupełną niniejszych standardów rodzicom, opiekunom prawnym lub opiekunom faktycznym małoletniego, a osoby te potwierdzają na piśmie zapoznanie się z przedmiotowym dokumentem.
3. Małoletnim, wobec których realizowane są usługi przez Personel otrzymują wersję skróconą niniejszych standardów, z zastrzeżeniem ust. 4.
4. Jeżeli wiek małoletniego, rozwój psychiczny i stan jego zdrowia świadczą o ograniczonej możliwości zrozumienia założeń niniejszych standardów, Pracownik i Współpracownik Personel może zaniechać obowiązku wynikającego z ust.3
ROZDZIAŁ XII
PRZEPISY KOŃCOWE
§ 18
1. Na terenie Ośrodka dostęp Małoletniego do Internetu nie jest dopuszczalny.
2. W sprawach nieuregulowanych niniejszymi Standardami, stosuje się przepisy prawa powszechnie obowiązującego, w tym z zakresu prawa pracy, prawa rodzinnego i opiekuńczego, pomocy społecznej, o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz ochrony danych osobowych, a także wewnętrzne polityki, instrukcje, procedury i inne regulaminy obowiązujące w GOPS.
3. Szczegółowy opis niniejszych „Standardów Ochrony Małoletnich” stanowi Załącznik nr 6
do niniejszych Standardów.
WYKAZ ZAŁĄCZNIKÓW
ZAŁĄCZNIK 1:
Zakres danych wymaganych od kandydata na Pracownika/Współpracownika niezbędnych
do sprawdzenia w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.
ZAŁĄCZNIK 2:
Wzór Karty Interwencji
ZAŁĄCZNIK 3:
Wzór ankiety dla personelu w sprawie monitorowania Standardów.
ZAŁĄCZNIK 4:
Oświadczenie pracownika o zapoznaniu się ze Standardami i zobowiązaniu do ich przestrzegania.
ZAŁĄCZNIK 5:
Oświadczenie rodzica o zapoznaniu się ze Standardami.
ZAŁĄCZNIK 6:
Szczegółowy opis „Standardów Ochrony Małoletnich” przyjętych w GOPS w Korytnicy.
Załącznik nr 1 do Standardów Ochrony Małoletnich
w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Korytnicy
Zakres danych pracownika/współpracownika niezbędnych do sprawdzenia w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.
Imię i nazwisko: ……………………………………………..…..
Data urodzenia: …………………………………………………..
Pesel: ……………………………………………….…………….
Nazwisko rodowe: ………………………………….……………
Imię ojca: ……………………………………….……..…………
Imię matki: …………………………………….……...…………
Załącznik nr 2 do Standardów Ochrony Małoletnich
w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Korytnicy
KARTA INTERWENCJI W PRZYPADKU STWIERDZENIA
PODEJRZENIA KRZYWDZENIA LUB KRZYWDZENIA MAŁOLETNCH
OBOWIĄZUJĄCA W ………………………………………..
Data i miejsce sporządzenia Karty Interwencji
Małoletni, wobec którego zachodzi podejrzenie krzywdzenia lub krzywdzenie
Osoba zgłaszająca podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenie Małoletniego
Przyczyna interwencji
(forma krzywdzenia, data podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletniego oraz miejsce zdarzenia)
Osoba/osoby podejrzane o krzywdzenie lub krzywdzące małoletniego
Opis działań podjętych przez Personel
Data
Działanie i uczestnicy
Spotkania z Rodzicami Małoletniego
Data
Działanie i uczestnicy
Osoby i instytucje powiadomione, w tym formy interwencji, (m.in.: powiadomienie OPS, Policji, sądu rodzinnego, wszczęcie procedury „Niebieskie Karty”)
Efekty podjętych interwencji, w tym we współpracy z instytucjami zewnętrznymi oraz pomocy udzielonej małoletniemu przez jednostkę
Imiona i nazwiska oraz podpisy osób sporządzających Kartę Interwencji
Załącznik nr 3 do Standardów Ochrony Małoletnich
w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Korytnicy
MONITORING „STANDARDÓW OCHRONY MAŁOLETNICH”
– ANKIETA DLA PRACOWNIKÓW
Lp.
Odpowiedz na poniższe pytania
TAK
NIE
1.
Czy znasz treść dokumentu „Standardy Ochrony Małoletnich”
w …………………………………………….?
2.
Czy uważasz, że potrafisz rozpoznać przejawy krzywdzenia Małoletniego?
3.
Czy wiesz w jaki sposób zareagować na symptomy krzywdzenia Małoletniego?
4.
Czy kiedykolwiek stosowałeś procedury służące obronie przed krzywdzeniem, określone w Standardach Ochrony Małoletnich?
5.
Czy zaobserwowałeś naruszenie zasad określonych w Standardach przez innego pracownika lub współpracownika?
Jeżeli tak, jakie zasady naruszono? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
6.
Czy masz propozycje zmian przyjętych „Standardów Ochrony Małoletnich”?
Jeżeli tak, opisz, jakie:
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Załącznik nr 4 do Standardów Ochrony Małoletnich
w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Korytnicy
OŚWIADCZENIE
…………………………………………………………………………
(imię i nazwisko Pracownika)
…………………………………………………………………………
(nazwa stanowiska pracy)
Oświadczam, że zapoznałam/em się ze Standardami Ochrony Małoletnich stosowanymi w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Korytnicy oraz zobowiązuję się, że będę ich przestrzegać.
………………………………………………
(data i podpis)
Załącznik nr 5 do Standardów Ochrony Małoletnich
w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Korytnicy
………………………………….
(imię i nazwisko rodzica/opiekuna)
OŚWIADCZENIE
RODZICA/OPIEKUNA MAŁOLETNIEGO W SPRAWIE ZAPOZNANIA SIĘ
Z OBOWIĄZUJĄCYMI STANDARDAMI OCHRONY MAŁOLETNICH
Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Korytnicy
Ja, niżej podpisana/y ................................................................................................, jako rodzic/opiekun prawny
(imię i nazwisko rodzica/opiekuna prawnego)
Małoletniego …………………………………………..
(imię i nazwisko Małoletniego)
oświadczam, że zapoznałam/em się ze „Standardami Ochrony Małoletnich” obowiązującymi w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Korytnicy.
.........................................................................
(data i podpis)
Załącznik nr 6 do Standardów Ochrony Małoletnich
w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Korytnicy
STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH – są to konkretne spisane reguły, zasady, praktyki, które gwarantują, że Małoletni w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Korytnicy są bezpieczni, nie doznają krzywdzenia ze strony pracowników, wolontariuszy a co więcej i rówieśników. Ośrodek wprowadził w życie Standardy Ochrony Małoletnich w celu ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem i zapewnienia Im bezpieczeństwa.
1. Ośrodek posiada dokument „Standardy Ochrony Małoletnich”.
2. W dokumencie Standardów przed krzywdzeniem zapisane są:
1) procedury zgłaszania podejrzeń oraz podejmowania interwencji, które określają krok po kroku, jakie działanie należy podjąć w sytuacji krzywdzenia małoletniego lub zagrożenia jego bezpieczeństwa ze strony osób obcych, członków rodziny, personelu Ośrodka oraz rówieśników;
2) zasady ochrony danych osobowych małoletniego, które określają sposób przechowywania i udostępniania informacji o małoletnim oraz zasady ochrony wizerunku małoletniego które określają sposób jego utrwalania i udostępniania;
3) zasady dostępu małoletniego do Internetu oraz ochrony małoletnich przed szkodliwymi treściami;
4) zasady bezpiecznych relacji Personelu Ośrodka - Małoletni, określające jakie zachowania są niedozwolone w kontakcie z małoletnim.
3. Cały personel GOPS, w tym wolontariusze oraz praktykanci, znają treść dokumentu Standardów Ochrony Małoletnich.
4. Postanowienia zawarte w Standardach Ochrony Małoletnich obowiązują wszystkich pracowników Ośrodka, w tym wolontariuszy oraz praktykantów.
5. Kierownik GOPS wyznaczył osobę odpowiedzialną za monitoring realizacji Standardów Ochrony Małoletnich i jej rola oraz zadania są jasno określone.
6. W GOPS jest wyznaczona osoba odpowiedzialna za monitoring bezpieczeństwa sieci komputerowej.